.jpg)
Gjyshi, që u mëson shqipen fëmijëve nëpërmjet përrallave...
Ardi Stefa
Nuk e di nëse ndonjëherë edhe juve ju merr malli për përrallat, apo librat për fëmijë, me të cilët në Shqipëri u rritën breza të tërë. Ndoshta ju kujtohet edhe juve emisioni i përrallave çdo ditë në orën 18.00 që transmetonte dikur Radio Tirana, apo emisioni i përrallave të shtunave pasdite?
Mua për vete më merr gjithmonë malli dhe dua t’ju garantoj se edhe nga biblioteka ime këtu në Athinë nuk më mungojnë as përrallat e Andersenit, as “Pinokio”, as “Aventurat e Çipolinos”, as “Aventurat e Gozhdës”, as “Dy vjet pushime”, as “Çufoja dhe Bubi kaçurrel”, as “Djemtë e rrugës Pal”, as “Oliver Tuisti”, e as shumë libra të tjerë për fëmijë. Shpesh herë shkoj në bibliotekë, i nxjerr e i shfletoj me shumë mall e nostalgji. Bile kam kënaqësinë që t’i lexoj deri në fund, megjithëse kam hyrë në të tridhjetëegjashtat.
Janë libra me të cilët u rritëm, mësuam të flasim, të lexojmë e të shkruajmë. Janë libra, me të cilët mësuam të shikonim e të kuptonim jetën. Libra, të cilët luajtën rol të madh e pozitiv në formimin tonë. Janë libra, të cilët, të paktën për brezin tim e të prindërve tanë zënë një vend të veçantë në jetë.
Nuk ua fsheh që këto libra ua kam blerë e bërë dhuratë edhe nipërve të mi, si në shqip edhe në greqisht.
Dua që edhe ata të mësojnë të lexojnë e të shikojnë jetën nëpërmjet dritareve që u çelin këta libra, e jo nëpërmjet filmave vizatimore me “Power Raingers”, “Batman”, fantazmave të çdo lloji e superheronjve inekzistentë. Dhe gëzohem sa herë që ata vijnë për të ndenjur tek unë në fundjave dhe ose i lexojnë vetë përrallat, ose ua lexoj unë. Gëzohem, sepse jam i bindur që nga ato përralla e nga ato libra ata do të bëhen më të mirë, më të pastër në këtë botë.
Gëzohem, sepse shikoj një shpresë të re të lindë kur i pëlqejnë e i përjetojnë historitë e librave, me të cilat ne u rritëm njëlloj si ne, qoftë edhe kur i shohin si filma në televizor.
Do të thoni me vete se po flas për përralla në një kohë që të tjerët kanë halle të tjera më të mëdha për të përballuar. Në një kohë që të tjerët punojnë e robëtohen nga mëngjesi në darkë për të nxjerrë bukën e gojëls dhe s’kanë nge t’i puthin fëmijtë e tyre në mbrëmje e jo më t’u blejnë libra me përralla, e t’ua lexojnë e t’ua shpjegojnë...
Ndoshta është edhe kështu. Por u zgjata pak si tepër në hyrje për t’u treguar për një njeri, i cili meriton një respekt e vlerësim të jashtëzakonshëm nga të gjithë ne.
Quhet Pertef Nebiu. Është 67 vjeç nga Gramshi. Ka punuar një jetë të tërë në fshatrat e Veriut të Shqipërisë si mësues.
Sot jeton në Kipseli së bashku me djalin, nusen dhe dy nipërit e vegjël, të cilët ende nuk shkojnë në shkollë.
Deri këtu s’ka asgjë të veçantë që ta dallojë nga të tjerët pensionistë emigrantë që jetojnë vitet e fundit të jetës në mergim, duke u ardhur në ndihmë fëmijëve të tyre, duke mbajtur nipërit, e duke bërë pazaret.
Por rasti i xha Pertefit është i veçantë. Në shtëpinë e djalit ai mbledh dhe përkujdeset falas për fëmijtë e mitur edhe të disa emigrantëve të tjerë shqiptarë. I mban derisa kthehen nga puna prindërit e tyre. Një rregull ka xha Pertefi, të cilin nuk e shkel sikur qameti të bëhet: Televizori qëndron gjithmonë i mbyllur!
Xha Pertefi greqishten nuk e di pothuajse fare. U flet fëmijëve vetëm në shqip. Ashtu edhe i kërkon përgjigjet e tyre.
Por ajo që atë burrë flokëbardhë e bën të jetë ndoshta rasti më unikal jo vetëm në Greqi, por edhe në botë është fakti që ai merret shumë me edukimin e vogëlushëve. Me një durim të jashtëzakonshëm ai u lexon atyre ditë për ditë përralla e u tregon histori të vjetra nga mitologjia greke e shqiptare. Pastaj rri e diskuton me ta. U shpjegon me durim me zërin gurgullues mesazhet dhe kuptimin e përrallave dhe historive që u ka treguar. Dhe kërkon që edhe ata të tregojnë ndonjë histori apo përrallë.
Ulet në nivelin e fëmijëve ndaj edhe ata e duan aq shumë. Ndaj edhe prindërit e vogëlushëve shkojnë të qetë në punë e po aq të qetë vijnë. Fëmijtë ia kanë besuar njërit prej njerëzve më të respektueshëm të Kipselit. Njeriut, të cilin e përshëndesin të gjithë te platia, që i ofrojnë me kënaqësi kafen apo gotën e rakisë, që ngrihen në këmbë kur kalon ai.
E pyeta një ditë se përse u tregon përralla e histori vogëlushëve në vend që të rrijë si të gjithë moshatarët e tij tek platia apo në kafene. “Historitë e përrallat të fisnikërojnë, më tha. Të bëjnë njeri. Të formojnë. Kriminelët e sotëm, as kanë lexuar e as kanë dëgjuar ndonjë histori apo përrallë kur qenë të vegjël. Prandaj edhe u bënë kriminelë!”
Ai njeri fjalëpak me moshatarët e vet, me vogëlushët bëhet një, vazhdon një traditë të mrekullueshme të librit të mirë, të historive të mira, të cilat edukojnë njeriun qysh të vogël dhe e bëjnë më fisnik...
.jpg)
.jpg)
.jpg)
