Pallati...

Në fotografi janë protagonistët e serialit të suksesshëm “Pallati”. Asnjë lidhje nuk kanë me emigrantët e “Pallatit” të realitetit. Thjesht i vura për ilustrim...
Protagonistët e Pallatit të vërtetë janë në fotografinë tjetër...

Pallati...

Ardi Stefa

Është ndoshta seriali që preferoj më tepër këtë vit. E ndjek edhe të hënave, edhe të premteve kur ka seri të reja.
Serial me ngjyra, shumë miqësor për spektatorët. Fizionomi simpatike, histori të nxjerra nga jeta e përditshme, heronj të realitetit. I vështron, buzëqesh pak, kalon ora...
Një “pallat” tjetër shfaq e paraqet seritë, jo në televizor, por në reportazhet e gazetave. “Pallati tjetër” gjendet në qendër të kryeqytetit helen, diku aty në Omonia e rrethinat e saj, deri në Agio Pandelejmon. Godina të njëtrajtshme e pa fytyrë, të cilat u ndërtuan në “orgazmën ndërtimore” të dekadës së viteve ’60, për të “strehuar” brenda tyre, mijërat e mijërat e emigrantëve të brendshëm, të emigrantëve grekë, që largoheshin përditë nga provinca, në kërkim të një fati më të mirë në Athinë.
Ëndrra të ngushta në dhomat e ngushta të pallateve të mbushura melankoli. Emigrantët e mëdhenj në moshë, ëndërronin dhe kujtonin hapësirën e madhe të fshatrave, të cilën e ndërruan për disa mure betonarmeje në metropolin grek.
Më të rinjtë, ëndërronin të “largoheshin”, të arratiseshin, të fluturonin: në Paris, Nju Jork, Gjermani, në universitet, në galaktikë. Kudoqoftë, sa më larg nga tre dhomat dhe kuzhina, nga sekretet inekzistente të familjeve që ndaheshin me mure si prej kartoni, nga era e qofteve dhe e fasuleve që gatuheshin për drekë...
Më të shumtët ia dolën. Ikën. Pallatet u thanë, u vjetëruan, u zvetënuan. U zbrazën...
Dekada më vonë, u rimbushën, përsëri nga emigrantët.
Kësaj here nga emigrantë të huaj, jo grekë.
Nga emigrantë që u futën në vrimat e pallateve prej betonarmeje, duke braktisur çdo ëndërr urbane...
Dymbëdhjetë, gjashtëmbëdhjetë, njëzetepesë vetë në një dhomë të vogël dhe një korridor të ngushtë. Flenë me turne, për të ndarë qiratë absurde.
Tërheqin vëmendjen, vetëm kur kjo asfiksi e jetës së tyre i detyron të shpërthejnë në akte dhune, që revoltojnë banorët “paqësorë” që kanë mbetur në pallatet e qendrës së Athinës. Atëherë vjen policia, që i mbledh për t’i lënë përsëri pas disa ditësh; atëherë vjen bashkia me ekipet e higjienës për të dezinfektuar pisllëkun dhe mikrobet...
Atëherë flasin me reportazhe të gjalla gazetat, TV e radiot...
Nuk e imagjinoj dot se si do të jetë pas tridhjetë vjetësh një pallat i tillë. Çfarë fytyrash do të kenë qiraxhinjtë, çfarë gjuhe do të flasin, çfarë do të shkruajnë gazetat e epokës, çfarë do të thonë reportazhet e kanaleve televizive.
Do të jenë geto të egra, apo qendra urbane të shëndetshme.
Do të jenë çerdhe paqeje, apo zona lufte?
Çfarëdo që të ndodhë, një gjë është e sigurtë: “Pallati” i së nesërmes, ashtu si edhe ai i të “sotmes”, nuk do të ngjajë me atë që shohim në televizor...

Përpara disa ditësh, bashkia dhe prefektura e Athinës, të mbështetura nga forcat e policisë, dezinfektuan me lëndë kimike, “për të vrarë mikrobet, minjtë e buburrecat”, pallatet në qendër të Athinës, në të cilat strehoheshin kundrejt pagesës prej 3 euro në ditë qindra e mijëra emigrantë të paligjshëm nga Afrika dhe Azia.
Ishin burime sëmundjesh e epidemish, krimi e kontrabande droge, prostitucioni..., këto pallate...
Ndoshta përpara se të dezinfektonte pallatet, shtetigrek duhet të mendonte më seriozisht për emigracionin, të luftonte emigracionin klandestin, të luftonte prostitucionin, kontrabandën e drogës, shfrytëzimin e emigrantëve nga punëdhënësit vendas.
Ndoshta duhet të mendonte seriozisht që emigrantët, qoftë edhe ata klandestinë, të legalizoheshin, ashtu si ne, (pasi për një kohë të gjatë edhe ne, të ligjshmit, kemi qenë klandestinë), t’i pajiste me dokumenta, që të mudet të jetonin edha ata në mënyrë dinjitoze...
Pastaj le t’i dezinfektonte pallatet e Athinës...

Pasqyrat e shtrembëra

Pasqyrat e shtrembëra
Ardi Stefa
Shumë gazetarë të njohur grekë pretendojnë se mediat janë thjesht pasqyra e shoqërisë.
Ndoshta me këtë duan të thonë, natyrisht, me fuqinë që u jep pushteti i katërt, se çdo e keqe që ndodh në trupi e shoqërisë, pasqyrohet besnikërisht në ekran apo edhe në gazeta...
Por gjërat nuk janë edhe kaq të thjeshta. Dhe nuk ka nevojë për shumë analiza që të bindet ndokush se mediat greke, jo vetëm që nuk janë asnjanëse dhe të ftohta në pasqyrimin e ngjarjeve, por tentojnë që të ndryshojnë e manipulojnë opinionin publik dhe ta rimorkojnë në ujërat e tyre të turbullta.
Qëndrimi i Mediave greke kundrejt emigrantëve, natyrisht që nuk është unik dhe i pandryshueshëm në kokë. Natyrisht që qëndrime të ndryshme ekzistojnë nga njëra gazetë apo TV tek tjetra. Natyrisht që qëndrimet evoluojnë nëpër vite.
Ashtu sikundër është e ditur që rastet e urrejtjes dhe të intolerancës ndaj të huajve me protagoniste gazetarinë, janë kaq të rralla, sa janë të rralla edhe keqtrajtimet e emigrantëve nga policia!...
(Për ata që ndoshta s’e kuptuan frazën e mësipërme, u shkruajt me ironi!...).
lexova një studim të Universitetit të Athinës, në të cilët ishte studiuar qëndrimi i shtypit grek nga marsi 2007 në mars 2008, d.m.th në një periudhë goxha të mirë nga vitet e mëparshme. Rezultatet ishin si më poshtë: Nga 540 artikuj që kishin të bënin me emigrantë shqiptarë, vetëm 5% e këtyre artikujve kishin qëndrim pozitiv, ndërkohë që 25% e artikujve kishin ngjyrime negative qysh në titull.
Në 60 ediqione qendrore lajmesh të katër kanaleve më të mëdha greke dhe në 42 reportazhe për çështjet në fjalë, vetëm 2.5% e tyre kishin qëndrim dhe trajtim pozitiv.
Në faqet greke të internetit, blogje, etj, etj, 40% e shkrimeve kishin trajtim negativ dhe vetëm 25% qëndrim pozitiv.
Me një transport të tillë paragjykimesh dhe stereotipesh ksenofobike, është e kuptueshme, logjike dhe morale që të konsiderohet reagimi dhe qëndrimi masiv grek ndaj të huajve, ose edhe armiqësia e grekëve ndaj emigrantëve “vlerë e vërtetë dhe e qëndrueshme(!)” në të gjitha sondazhet e Eurobarometrit. Është e kuptueshme përse Greqisë i tërhiqet gjithmonë veshi dhe kritikohet për këtë gjë...
Trajtimi dhe paraqitja e emigrantëve nga shumica e mediave greke, veçanërisht e atyre elektronike, e cila i paraqet emigrantët si një turmë dhe jo si njerëz, si një kope barbarësh, e cila kërcënon qetësinë greke!...
Qëndrimet e “drejta” që injektohen nga ekstremistët e djathtë dhe që gjejnë kaq paqyrim në media, për të cilat të huajt e çdo race apo kombësive, (veçanërisht shqiptarët) janë më inferiorë se grekët, qysh në gene, për një kohë të gjatë censuruan, apo nënvlerësuan rastet e dhunës kundër të huajve, qoftë kur këto bëheshin nga pronarët e tyre, qoftë kur bëheshin nga grupet neonaziste.
Edhe kur një kriminel nazist si Kosta Kazako përpara disa vjetësh kishte vrarë me armë zjarri shtatë emigrantë me ngjyrë, ishte trajtuar nga mediat si krim i kryer nga një psikopat dhe jo si krim racor. Dhe të gjitha këto në një kohë, kur vetë krimineli në sallën e gjyqit kishte deklaruar se “E keqja me të huajt në Greqi ka kapur kulmin. Duke vrarë ata besoj se i kam bërë shërbim atdheut!”.
Në të njëjtën kohë jashtë bëheshin manifestime proteste nga shoqatat antiraciste dhe antimanifestime nga neonazistët. Këto televizioni nuk i dha ndonjëherë dhe shtypi i shkruar i pasqyroi me dy rreshta... Në të njëjtën kohë që reporterët e kurseve dy-tre mujore të gazetarisë karakterizonin cilindo hajdut “Të huaj, ka shumë mundësi që hajduti të ishte shqiptar!”, pavarësisht se vjedhësit mundet të kishin fytyrën të mbuluar dhe flisnin greqishte të pastër...
Nejse, të gjithë i dimë këto. Thjesht përmenda disa fakte të studimit të Universitetit të Athinës, në lidhje me qëndrimin e medias ndaj emigrantëve.
Thjesht, nuk e kanë fajin pasqyrat që pamja që reflektohet në to nuk është e bukur...
Thjesht, nuk e kanë fajin që reflektohen të shpërfytyruara...
Apo e kanë?...

Porta e pakalueshme për në “Parajsë”

Porta e pakalueshme për në “Parajsë”
Ardi Stefa
E shtunë. Është ora 03.30 e mëngjesit. Mbi 500 vetë në një radhë rreth 300 metra të gjatë. Zbrita Khalidin nga makina dhe u nisa të gjeja vend të parkoja. Ndërkohë me dhjetëra të tjerë vinin të zinin radhën për të depozituar dokumentat në Drejtorinë e Të Huajve (Alodapon, siç jemi mësuar t’i themi) në rrugën Petru Ralli.
Koha e keqe; shiu sa vjen e shtohet dhe lagështira të shpon kockat. Me dhjetëra të tjerë në grupe katër apo pesë vetë vijnë vazhdimisht, me këmbë, me biçikleta, motorra...
Me xhupe të mbërthyera deri në grykë, me shalle apo kapele mbi sy, me çadra të prishura nga era e fortë...
Deri në orët e para të së shtunës, kur hapet dera e “Allodhapon”, numri i tyre sëhtë rritur jashtëzakonisht shumë.
Janë emigrantë aziatikë, afrikanë, apo nga vendet arabe, që kërkojnë një mundësi për të hyrë të ligjshëm në “Parajsë”.
Shumë prej tyre qëndrojnë në radh. Me dhjetëra të tjerë qëndrojnë në rrugën përballë, në trotuaret e Salaminias. Drejtoria e Policisë së të Huajve në Petru Ralli, është i vetmi vend kur klandestinët mund të bëjnë kërkesa për të marrë strehim politik.
Nga 500 vetë vetëm 100-150 vetë do të mund të marrin numrin për takimin me burokracinë.
Të tjerëve do u duhet të vijnë përsëri e përsëri, derisa të kenë fatin e mbyljes së një takimi.
Por mbas këtij takimi, çfarë? Në tetë muajt e parë të vitit 2008, përqindja e kerkesave të miratuara për strehim politik ishte 0.03%!
Nuk është vetëm mundimi dhe pritja e pafundme e emigrantëve. Në rrugën Salaminias, atje ku grumbullohen në pritje klandestinët azistikë e afrikanë (homogjenët nga Shqipëria, janë disi më të privilegjuar), në muajin tetor dy persona humbën jetën. Mbi 15 janë plagosur, nga të cilët njëri kurohet në gjendje kome. Rrahjet dhe goditjet e policëve janë fenomen i zakonshëm.
“Nuk kuptojnë asgjë çfarë u themi”,- pretendojnë policët.
Hajde përgënjeshtroi. Emigrantët po mundohen. Kujt i prishet punë? Përsëri do të vijnë të kërkojnë njëtakim për të hyrë në polici dhe të depozitojnë kërkesën për strehim politik.
Ata që do të jenë me fat do të marrin një vulë të vlefshme për tre ose gjashtë muaj, derisa kërkesa e tyre të mos miratohet.
Por përsëri emigrantët aziatikë dhe afrikanë, që nuk e dinë gjuhën, do të vijnë të paraqesin kërkesën e tyre që u është hedhur poshtë dhe që i detyron të largohen nga Greqia brenda dy muajve.
Për fat të keq nuk e dinë gjuhën...
Përsëri do të rrihen e do të ndiqen nga policët, në përpjekjen e tyre për të shqyer portën e “parajsës greke”!...

Anarshi dhe pasiguri në Greqi

Trazira, vandalizma, dhunë e vjedhje, pothuajse përditë në Athinë, Selanik, Patra...

Anarshi dhe pasiguri në Greqi
Ardi Stefa
Ruajtja e një gjendjeje dhe situate të tendosur dhe jashtë kontrollit të një “(gjasme)lufte guerrilase”, e cila lëviz dhe vepron sipas konceptit të një “revolte të vazhdueshme”, apo persona, të cilët vepruan të nxitur nga ato ç’ka shkruante në traktin e vet organizata “Lufta Revolucionare”?
Ndoshta është amalgamë e të gjitha atyre sa përmenda më lart, të cilat përbëjnë profilin apo edhe fytyrën e të gjithë atyre, të cilët kohët e fundit, në dritë të diellit, ushtrojnë dhunë në rrugët e lagjet më kryesore e më të patrulluara nga policia të Athinës.
Rasti më i fundit ishte ai i akteve vandale në Kolonaki, në sinkronizim të plotë me anarshistët e Selanikut dhe të Patrës, të cilët, duke u larguar, hodhën të njëjtat trakte me të njëjtin tekst.
Rasti i vandalizmave në Kolonaki, është skena më e plotë dhe më e qartë e anarshisë dhe i dhunës së pakontrolluar politike. Rreth 50 apo 100 personat me maska veprojnë këtu e disa muaj me një objektiv të dyfishtë: të terrorizojnë kalimtarët, tregtarët dhe klientët dhe, fakti më i rëndësishëm i gjithë kësaj është që nëpërmjet dhunë dhe vandalizmave të mbajnë gjallë në mendjet e të gjithëse se “Revolta e Dhjetorit ekziston akoma”.
Synimi i tyre, të të mos harrohet “dhjetori” dhe “dhjetori” të bëhet në mos jeta e përditshme, pjesë e jetës së përditshme të grekëve dhe të shërbejë si valë për “përmbysjen e strukturave të shtetit dhe të shoqërisë së konsumit që ka falimentuar”, sikundër theksohet në shumë tekste të trakteve të të ashtuquajturve antipushtetarë, që ata lëshojnë jo vetëm nëpër rrugë e shtypin grek, por edhe nëpër internet.
Në këtë këndvështrim, aktet vandale në Kolonaki dhe ato të disa orëve më parë në Selanik, bëjnë pjesë në “Planin operativ të veprimit” të të vetëquajturve revolucionarë, të cilët kundërshtojnë me një mënyrë të dhunshme modelin e sotëm të shoqërisë dhe të gjithë ata që nxjerrin fitime nga ekzistenca e tij. Dhe të gjitha këto i plotëson edhe shpërthimi i krimit ordiner, me vjedhje, rrëmbime, vrasje, sikundër edhe ishte rasti i vrasjes së një nëpunëseje të thjeshtë nga plumbat e një keqbërësi shqiptar.
Mbajtja gjallë e një klime të vazhdueshme konflikti me policinë, por edhe katastrofat e dyqaneve, bankave apo godinave të tjera, të cilat në nivel simbolik lidhen me ekonominë kapitaliste dhe funksionimin e saj, janë ato në të cilat investonte në të ardhme e një “lufte guerrilase” organizata terroriste “Lufta Revolucionare” me traktin e saj të para disa ditëve.
“Të luftojmë me të gjitha mjetet regjimin aktualu politik e ekonomik”, shkruanin në traktin e tyre terroristët dhe duket se disa, të ndikuar nga fjalët e mësipërme kanë nxituar të vendosin...gurin e tyre të vogël... në këtë luftë revolucionare...!Një procedurë, të cilën ashtu siç e konceptojnë këto grupime të “luftës antipushtetare”, ka evoluuar sidomos pas Dhjetorit dhe manifestimeve, të cilat pasuan vrasjen e Aleksi Grigoropulos...
Nga kjo prizëm shohin situata të favorshme për praktika të përgjithshme “guerrilase”, me katastrofa, dhe vandalizma, si ndaj bankave, grupimeve ekonomike e financiare, por edhe ndaj sipërmarrjeve të vogla e të mesme, të cilat përfaqësojnë apo simbolizojnë “kapitalizmin bashkëkohor dhe modelin konsumator fitimprurës për disa”, siç thotë në traktet e veta “Lufta Revolucionare”.E gjithë kjo situatë duket se qeverisë i ka dalë nga kontrolli, duke bërë që të ngrerë duart përpjetë dhe të jetë gjithmonë në pozita pritëse dhe mbrojtëse në nivel deklaratash për shtyp, në një kohë që shifrat flasin për një rritje të jashtëzakonshme të kriminalitetit të të gjitha llojeve dhe pasigurisë së qytetarëve.
Dhe krimi apo aktet terroriste tej çdo logjike, terrorizon qytetarët grekë dhe emigrantët paqësorë, të cilët ndihen tashmë se mud të jenë viktimat e një dhune të verbër nëpër lagje, dyqane, vendet e punës, godinat shtetërore, banka...
Ndihen të pambrojtur kur mendojnë se mundet të humbasin jetën apo ndonjë të afërm për pak euro, në një kohë që policia, “gjithmonë në mbrojtje” nuk bën asgjë për të luftuar krimin dhe politika është ekskluzivisht nën ngërthin e sondazheve dhe zgjedhjeve të parakohshme, të cilat as kanë për t’u bërë ndonjëherë përpara kohe...
Dhe, për sa kohë gjendja do të jetë e tillë në Greqi, terrorizmi dhe krimi ordiner do të lulëzojnë duke frikësuar qytetarët e thjeshtë e paqësorë...

p.s: Në kohën që po mendoja për këto radhë pashë të shkruar një parrullë në mur. “Ju flisni për vitrina, ne flasim për jetë...”.
Për fat të keq ky citat është transformuar në pretekst dhe justifikim në dialogun publik. Pyetja e parë që duhet të bëjë ndokush është: “Pse njëra përjashton tjetrën? D.m.th, dikush nuk mundet të flasë për të dyja. Në qoftë se dikush ndjeu dhembje për vrasjen e Aleksit, nuk mund të ndiejë dhembje për vitrinat e dyqanet e shkatërruara? Përse njëra vjen në antitezë me tjetrën?”
Naytrisht që jeta peshon e vlen më shumë se të gjitha xhamet apo vitrinat e botës. Por vitrinat nuk u thyen e as po vazhdojnë të thyhen për të mbrojtur një jetë.
Por citatet e mësipërme janë një art i vjetër i së Majtës ekstreme. Kështu, me citate janë justifikuar historikisht krime edhe më të rënda se thyerja dhe shkatërrimi i vitrinave dhe dyqaneve. Kështu, me pseudodilema asgjë nuk sqarohet dhe gjithçka justifikohet. Edhe dëmet, edhe humbja e jetëve. Pasi të gjitha vlerat lexohen së prapthi. Dhe vlerësimin e dhunës, disa donin ta lexonin dhe po e lexojnë së prapthi...

Ëndrra dhe dëshira që anullohen gjithmonë

Ëndrra dhe dëshira që anullohen gjithmonë
Ardi Stefa
Omari nga Afrika, ëndërron që të kapërcejë me not, duke pasur si mjete që ta mbajnë mbi ujë vetëm disa bidona vaji bosh, 25 kilometrat që e ndajnë nga destinacioni idela për të: Europën.
Omari, u nis nga Guinea dhe përfundoi në një qendër refugjatësh në Theuta, “tokë” spanjolle në Marok.
Po qe se ke dokumenta je në Europë. Po qe se nuk ke, është njëlloj si të mos jesh,- thotë ai.
I padukshëm...
Mesdheu. Vend idilik për turistët që lundrojnë me skafet e tyre në ujërat e kaltra. Diku më tej, gomone, ku janë stivosur si kafshët emigrantët klandestinë nga Afrika, me ëndrrat që u shpartallohen nëpër shkëmbinj.
Shumë, jashtëzakonisht shumë klandestinë mbyten. Ujërat nuk janë edhe aq të thella, por shumica nuk dinë not.
Me dhjetëra intelektualë, shoqata humanitare, politikanë dhe gazetarë flasin për një “varr masiv europian”.
Një çast deti dhe brigjet e Europës mbushen me kufoma klandestinësh. Pak më vonë deti e brigjet mbushen me dhjetëra turistë të pasur, që as e kanë idenë se ç’ka ndodhur pak më parë.
Shumica e viktimave janë të rinj e fëmijë. Nuk e dinë se ç’është jeta dhe as që do ta mësojnë ndonjëherë...
Dikush është përgjegjës për këtë situatë... Kush duhet të mbajë përgjegjësinë?...
Nuk e kam as unë përgjigjen, ndoshta kam thjesh delikatesën apo guximin që ta paraqes këtë realitet të papërgënjeshtrueshëm.
Këtë realitet që nuk e paraqesin aq qartë dhe saktë statistikat, rregullimet ligjore, protokollet, marrëveshjet dypalëshe e ndërshtetërore humbasin përpara një vështrimi, një skene me dhjetëra të mbytur, një çasti.
Po qe se pushteti politik mundet të na e ndryshojë jetën, arti i fjalës mundet të flasë në “shpirtin” tonë.
Shifrat zyrtare janë tejet mbresëlënëse (Në vitin 2007 hynë në Greqi 112.000 emigrantë klandestinë dhe u lëshuan 58.000 vendime riatdhesimi, shifra rekord këto për BE).
Në këtë dyzim mes dëshirave që anullohen gjithmonë, mes ëndrrës që gjithmonë përmbyset, në këtë luftë pa luftë..., ku të gjithë jemi ushtarë..., kush do të na çlirojë..., kush do të na nxjerrë në dritën e diellit?...
Nuk është gjë tjetër veçse një këngë që dëgjohet në filmin e fundit të Kosta Gavrasë: “Parajsë në Perëndim”. Një këngë që dëgjohet e përsëritet monotonisht nga klandestinët e këtij filmi, nga klandestinët e gjithë botës gjithmonë në kërkim, gjithmonë në dëshpërim, gjithmonë në përpjekje...
E tha me shumë çiltërsi edhe një emigrant klandestin në Patra në emisionin “Folders”: “Çfarëdo që të bëhet, unë do të iki. Nuk kam asgjë çfarë të humbas. Pas nuk mundet të kthehem. Do të shkoj përpara”.
Brenda nëpër kamionë, ndërmjet rrotave, duke u ngjitur nëpër litaerët apo zinxhirët e spirancave, duke rrëshqitur nga vaji e grasoja...
Duke humbur jetën në përpjekjen e ëndrrës, e cila nuk u realizohet ndonjëherë...
Ikin?... Një jetë tranzit...
Një jetë të tërë të “padukshëm”...