Dreamcatcher, Ëndërrngërthyesi…

Dreamcatcher, Ëndërrngërthyesi…

Shumë vite pas në kohë, në një varandë me pamje lagjet gjysmë të ndriçuara të Vlorës, një hije përshkon natën...
Kështjella romake dhe kodra që digjen në horizont...
Mbi tryezën e drunjtë dy faqe të grisura lënë të përqafuara frymën e tyre të fundit...
Nuk jemi të vetëm në errësirë, janë edhe të tjerë me ne...
Një qytet iartë zbrat nga qielli, ëngjëjt psalin duke fatruar përreth dhe një piktor i varfër i hedh pikturat e tij në zjarr...
Niçja u çmend dhe fliste me Zotin, William Barouz qëlloi me pistoletë gruan e tij në kokë dhe jashtë dritares Korbi i Edgar Allan Poes këlthet “Never more! Never more!”
Arlekinë të maskuar udhëtojnë me trena në gjithë Europën, në valixhet e tyre fshehin sfera të kristalta që përçarten, kanë madaljone të vogla me dragonj dhe u falen disa perëndive të çuditshme...
Të vdekurit nuk vdiqën kurrë, i vodhën kalikanxharët, the small green people, u zhduk përgjithmonë në një tjetër botë Irlanda dhe vallëzon me kurora në kokë, nën diellin e Mesnatës...
Një e dielë e lagësht me shi, ku Zotër të dehur vërdallisen në Tokë, një dashnor vret veten nën ngashërime dhe dashuria e tij, shumë larg, djersitet në çarçafë të huaj...
Poetë në ekstazë ëndërrojnë femra me gjinj të mëdhenj dhe lëkurë të zbehtë, pijnë konjak të keq dhe flenë përtokë...

Remboja vdiq nga kanceri, i varfër e i vetëm në Marsejë; shumë vite më parë shkruajti nën diellin e mesditës:
“Më pëlqejnë pikturat qesharake, libërthat fëmijërorë, operat e vjetra, refrenet idiote, qëllimet e thjeshta.
Shpika ngjyrat e zanoreve, dashurova vetminë, arat, dyqanet e dala mode, aranxhatat e ngrohta.
Po qe se diçka më pëlqen akoma
Janë gurët dhe dheu.
E rigjeta!
Cilën? Përjetësinë
Është deti që takohet
Me diellin…”

Bon voyage Αrthur!!...

Në Kabarenë e nëndheshme “Volter”, nata këndon e dehur...
Një melodi pianoje e Erik Satit dashurohet me gramafonin e vjetër dhe disa drita të çuditshme me ngjyrime violet përkëdhelin valltaren lakuriqe, që përdridhet gjithë epsh nën vështrimin e një pasqyre të eksituar...
Një tingull rrënqethës violine dhe frymëmarrja e dridhur e qirinjve të vallëzojë me hijet, sy gjigandë në cepin e hënës hapan e mbyllen ngadalë, lypës që ndjekin sfera fluturuese të shndritshme brenda në Qytet, engjëlli i dëbuar nga Parajsa që vrau veten dhe një qen që u varros në mengjes, magjistare të egërsuara që shkrijnë në përqafimin e djajve, gjaku që rrjedh deri në A-në e Centaurit, Luani shkruan me zjarrin kur të gjithë flenë dhe një diell i kuq perëndon në flladin mëngjesor që po zgjohet mijëra vjet dritë më tej...
Dikush dërgon sinjale në Univers, me kode të panjohura, Hënorët përgjojnë dhe dinë gjithçka, në mëngjes do të përgjigjen nga larg me klithma të dëshpëruara banorët e një planeti të vogël që po shkatërrohet, askush nuk do ta marrë vesh kurrë historinë e tyre...
Lart, në observatorët e Botëve, Rojtarët pëshpërisin këngët e vjetra dhe qieli rrotullohet... dhe vetëm rrotullohet...
Atje tej do të udhëtojmë, atje brenda do të japim shpirt, në trajektoret e Galaksive me rrahje të pikëlluara zemre...
Vende të mrekullueshme tropike na mallëngjejnë, iluzionet e hënëve të plota dhe netë të djersitura me aromë vere dhe kolonje të lirë...
Fjalë çjerrëse në përqafime të çara që më kot përpiqen të nxenë ëndrrat tona krenare...
Plagë dashurish që shenjuan thellë në zemër, çaste të dehura dhe sy tradhtare...
Askush, askush nuk na njohu kurrë me të vërtetë...
Kujtimet tifonë që rrëmbejnë dhunshëm shpirtrat tanë fatkeqë.
Një ëndërr..., brenda në një shtëpi..., brenda në një ëndërr..., pasione dhe dëshira të përgjakura...
Të dorëzuar në dhembjen e një jete të thyeshme, më kot puthim ëmbëlsisht plagët tona, brenda në kohë bosh që na vjedhin...

Kujton?
Verat e paharrueshme në këndin e lojërave, të djersitur nga loja, thërrisnim fort brenda në natë ëndrrat tona të çmendura: “Po! Do të bëhemi të mëdhenj dhe do të njohim botën, do të shëtisim në Paris, me vajza të bukura në krah...
Po! Do të ikim larg, do të shkojmë në Hënë!...”
Qeshnim ashtu të padjallëzuar e të lirshëm dhe vështronim yjet..., të vegjël dhe ëndërrimtarë...
Në të zezën e Universit, misteret udhëtojnë, trishtimi i jetës që gjithnjë e më shumë na shenjon, njerëz që ëndërruan Vendet e Tjera, brenda në gjysmëdritën e yjeve zemrat tona me flatra arratisen...
Rrugët janë tonat... Horizontet e pafundme dhe çastet të magjishme...
Një fllad i lehtë dhe udhëtimi fillon...

Asgjë nuk mbaroi, gjithçka ekziston...
Nesër do të rrëzojmë Murin e Berlinit, do të derdhemi nëpër sheshe duke hedhur lule, do të jenë me ne markezi, Borhesi, Villie de Lil Adam, gjyshi Fort, Kapelja e Çmendur, Çufoja dhe Pinokioja...
Do të ikim me karvanet e arixhinjve larg, do të bredhim nëpër Balkan, do të qajmë me buzëqeshje dhe do të dehemi me historira, netëve do të vallëzojmë rreth zjarrit, me shami të kuqe dhe violina magjike...
Dua një natë të numëroj të gjitha yjet e qiellit, të pi pak nga zjarri i tyre, të flas me zogjtë, të ëndërroj veten të papreokupuar dhe të lumtur brenda një bote të bukur dhe të shndritshme, të recitojmë së bashku, unë, ti dhe miqtë tanë, vargje të bukura nën dritën e hënës së plotë, të jenë të gjitha të thjeshta dhe ajo natë kurrë të mos mbarojë...
Ekzistojnë edhe vende të tjera tej horizontit, tej kohërave të largëta, jashtë çdo fantazie!...
Po qe se në këtë botë mundemi dhe ëndërrojmë një tjetër vetvete, atëherë, me siguri, diku, shumë larg, atje jashtë, jetojmë një jetë të fantastike...


(Këtë tekst e kisha shkruar në vitin 1989. E gjeta dje, teksa po rrëmoja në disa libra e fletore të vjetra. Isha student atëherë, 19 vjeç. Prandaj edhe është paksa naiv si tekst...)

Shtëpia ime...

Shtëpia ime...
Ndoshta jam nga të paktët që vazhdoj të shkruaj e të publikoj në Blogun tim, por edhe nëpër site të ndryshme në internet, qoftë edhe në Facebook, me emrin e vërtetë. Pa u fshehur pas pseudonimeve apo edhe anonimitetit.
Kjo për shkakun e thjeshtë se besoj thellësisht në ato që shkruaj e mbroj, por edhe për faktin e thjeshtë se idenditeti dhe jo anonimiteti e pseudonimet në debate publike (qoftë edhe virtuale) janë shprehje e një demokracie të vërtetë e të rrënjosur thellë brenda meje.
Por...
Kam shumë kohë që vendosa të mos publikoj më asnjë koment që vjen në Blogun tim, qoftë pozitiv, qoftë negativ. Përgjithësisht, jam njeri, që ata që komentojnë poshtë shkrimeve të mia, edhe kur nuk kanë të drejtë, apo kur fyejnë mua personalisht, edhe duke qenë anonimë, i kam publikuar dhe jam përpjekur qetësisht që t’u përgjigjem...
Me qindra herë jam munduar që t’u shpjegoj shumë “vizitorëve” komentues, anonimë, ose jo, se në Blogun tim janë vizitorë dhe si të tillë duhet të sillen me edukatë dhe respekt, ashtu siç besoj se sillen kur hyjnë në ndonjë shtëpi të huaj. Dhe për këtë jam kategorik: Nuk mundet të hysh në një shtëpi të huaj, pa trokitur në portë, pa thënë se kush je dhe pa u sjellë në mënyrë të kulturuar...
Do të shtoja edhe diçka tjetër, që më kanë mësuar që në moshë të vogël: Pa fshirë këmbët e tua, pa varur xhaketën dhe kapelen, pa pasur diçka për të thënë apo për të ofruar mikpritësit...
Të tilla gjëra, të dala mode, me pak fjalë...
Të cilat, do t’i ruaj e respektoj me shumë devotshmëri e përkushtim, pasi e di thellë brenda vetes se Kultura andej fillon: Tek porta e jashtme e secilës shtëpi. Të shtëpisë tënde, ku banon e pret të ftuarit e tu. Të shtëpisë së tjetrit, që viziton si i ftuar ti!...
Blogj-et nuk janë as sheshe publike, as gazeta, as programe televizive, as ndonjë kongres partie, as edhe deklamim ... kombëtar. Blogjet janë një vend, një territor Personal, i cilitdo krijuesi- administrator të tyre, i cili me dëshirë u hap dyert që ta vizitojnë ata që dëshirojnë... Një ditar...
Por kjo nuk do të thotë se të gjithë ata që e vizitojnë këtë territor personal të secilit, kanë automatikisht edhe të drejtën (duke iu referuar një “lirie të fjalës” të keqkuptuar), që të hyjnë, të shajnë, të kërcënojnë, të mashtrojnë dhe të bëjnë shantazh.
Konceptet e “lirisë”, “censurës”, “demokracisë” janë keqkuptuar në vendin tonë. Ato mbyten në fjalët pa fre dhe në kënaqësinë e përkohshme e egoiste, por edhe në ndjenjën se “jemi të rëndësishëm”, qoftë edhe anonimisht e me pseudonime...
Një miku im, me të cilin diskutoja rreth këtyre që po shkruaj më tha se jam person publik, që shpreh një fjalë publike, dhe si të tillë duhet që të pranojë akoma edhe kritikën më të ashpër, deri edhe sjelljen e pahijshme e mungesën e edukatës së komentuesve...
Jam dakort, përsa i përket pjesës së parë, por në asnjë mënyrë nuk jam dakort me pjesën e dytë të fjalisë së tij. Nuk besoj se, akoma edhe një gabim të madh të bësh, ka të drejtën cilido të të shajë e fyejë për këtë.
Këtë sjellje kaq mjerane e kam ndeshur shumë shpesh, si nëpër stadiume, ashtu edhe nëpër vende të tjera publike, ku njerëz, të mbuluar nga anonimiteti e fanatizmi, shajnë me rrënjë e me degë jo vetën sportistët e skuadrës, me të cilën janë tifozë, por edhe shokët e miqtë e tyre, kur ata gabimisht bëjnë edhe një “gabim”.
Të mos përmend pastaj faktin që sharjet e tyre kanë të bëjnë me atë që përbën kompleksin e përhershëm të shqiptarëve: seksin...
Shpesh herë do të doja që këtyre anonimëve t’u kthehen sportistët nëpër stadiume, apo qoftë edhe njerëzit e tjerë dhe t’u përgjigjen me të njëjtat fjalë, me të cilat i kanë fyer. Të njëjtën gjë, jam i bindur se do të bënin edhe të gjithë ata blogger, kur shohin komentet fyese e sharëse të Anonimëve...
Të njëjtën gjë ndiej edhe unë. Shpesh herë them me vete: “Ka të drejtë që e thotë këtë gjë, por përse e thotë duke më sharë?”...
Por duke qenë se nga goja, për fat të keq, ende nuk më dalin sharje e nuk them dot halera të tilla, i them duke “i fshirë”.
Duke i fshirë, e duke u mbyllur portën, pasi ende nuk dua që të mbyll portën e shtëpisë sime...
As edhe Shtëpinë time...
PO, dialogut, po kritikës dhe shkëmbimit të mendimeve dhe kurresesi JO kundërshtimit e antagonizmit shterp nëpërmjet fyerjeve, jo fashizmit të njerëzve kompleksikë...
Këtyre, po që u duhet mbyllur porta, kurrsesi shtëpia, pasi do të trishtohen e mërziten të gjithë ata që gjejnë një fije shpresë e ndajnë ide të njëjta me ty...
Nga ana tjetër, jam kundër faktit që të përzgjedh ata që më shkruajnë vetëm fjalë të mira e të përjashtoj ata që shkruajnë fjalë të këqija.
Prandaj ndoshta do të jem i detyruar që të duroj çdo kompleksik e të paedukuar që do të lërë komente në shkrimet e mia...
E keqja është se këta të fundit janë më të shumtit...


P.S: Blogu, është një ditar i imi. Një ditar për veten dhe të tjerët... Dhe ditaret i ruajmë si dritën e syve, pasi i shkruajtëm kryesisht për vete. Demokracia e Internetit ka të njëjta karakteristika me demokracinë si koncept politik- bashkëjetojmë me ata që janë rreth nesh, sikundër edhe ata me ne. Nuk është e vështirë që të injorojmë njerëzit që gjejnë tribune vetëm për të sharë e fyer, pasi në rast se “tërbimi” i tyre do të ngelet një një cep me gjërat e pakërkuara, ata do të kërkojnë mënyra të tjera, vende të tjera të të shprehur tërbimin e kompleksin e tyre...
Pasi dikush përzgjedh që të mos ta ruajë ditarin e tij si dritën e syve. Përbën vallë kjo një alibi vandalizmi?...

Muri

Muri

Ardi Stefa

Ishin kohë të padrejtësisë së përkryer e të fatit të rastit. Ishin ditë të varura, të thara, plot boshllëk.
Ishin ditë ku shpirti kërkonte vetveten, ku maskat binin e binin, e binin vazhdimisht për t’ia lënë vendin fytyrës reale, që shpesh s’arrinte të shfaqej. Dha na krijohej përshtypja se fytyra e vërtetë s’ishte gjë tjetër veç këto maska të pafundme.
Të përcaktoje të vërtetën e veten ishte më tepër se e domosdoshme. Na ishte mërzitur gjithçka: arsyetimet, problemet përjetësisht të pazgjidhshme, pasiguria, ankthi, mburrjet e shpifjet, hipokrizia e maskat, gënjeshtrat e përditshme, ëndrrat që shkërdheheshin, piedestalet idiote që mbusheshin e zbrazeshin njëkohësisht, të vdekurit e pavdekshëm...
Muret po rrëgjoheshin...
Dora e pamëshirshme e kohës po rikonstruktonte mure të reja, me një logjikë të hekurt e të pamëshirshme, të ashpër e të panjohur, ashtu si koha, çastet e orët që kalonin pa grim e pa tualet. Shumë e hidhur gjuha e tyre. Shumë! Ndoshta e vërteta rëndom është e tillë.
Ngjarje të ndryshme në ngjyrë gri lundronin kujdesshëm në kujtesë.
Muret po rrënoheshin...
Dhe vazhdonim të endeshim nëpër mjegull pa ditur në ishim qenie shpirtërore apo individuale, objekte apo subjekte, të gjendur në kohë, apo të rastësishëm kudo.
Lotët kishin kohë që përtonin të binin faqeve. Buzëqeshja ishte arratisur prej kohësh nga fytyra. Të qeshurit me gjithë shpirt s’mbahej mend që kur. Bile, nuk dinim në patëm qeshur ndonjëherë. Sytë hapeshin e mbylleshin instiktivisht. Ndienim dhimbje. Po kjo nuk ishte gjë përpara dhimbjes tjetër: të mosndierit të dhimbjes.
Atëherë, instiktivisht, mendja e shpirti ynë u thith prej tingujve që përhapnin valët e radiove...
Ej, ti, jashtë në të ftohtë,
vazhdimisht, më plak e më i vetmuar.
A mund të më ndiesh?
Ej ti, që korridoreve rri vazhdimisht,
Me të sëmurat këmbë e të ç’rrënjosurën buzëqeshje.
A mundet të më ndiesh?
Ej ti! Mo i ndihmo të kafshojnë Dritën!
Mos u dorëzo pa luftuar!

Ej, ti, me vetminë tënde, lakuriq pranë telefonit
Do mundeshe të më prekësh?
Ej, ti, me veshin në MUR mbështetur,
Duke pritur dikush të të thërresë
Do mundeshe të më prekësh?
Ej, ti, ndihmomë të ngre këtë peshë.
Hape zemrën tënde, po vij në shtëpi...

Ej, ti, jashtë në rrugë ku çfarë të thonë bën gjithmonë,
Mund të më ndihmosh?
Ej, ti, tutje MURIT, që në holl çdo gjë thyen i dehur
Mund të më ndihmosh?
Ej, ti! Mos më thuaj se s’ekziston asnjë shpresë
Së bashku mundemi të durojmë,
Të ndarë do të rrëzohemi...
PINK FLOYD, The Wall- MURI
Çdo stereofoni e botës kishte humbur. Detyrime, kundërshtime, frikësime, filozofi, ëndrra e realitet me zero u shumëzuan. Çfarë shurdhimi, çfarë shkretie edhe kjo! Rëndësi ka të mbetesh Njeri!
Kënga ndërkaq vazhdonte:
Por gjë tjetër s’ish- veç një fantazi
Muri ishte më i lartë dhe prej vështrimit tuaj;
Sado që u përpoq, të ikë s’mundi
Dhe milingonat hëngrën trurin e tij...

“Historia e pranon përjashtimin e rregullit”,- thamë, përshëndetëm njëri- tjetrin me një mirësjellje të shtirur e absurde dhe mbyllëm portën me ndërgjegjen tonë të heshtur e të “qetë”...
Dhe MURI vazhdonte të ekzistonte e të ngrihej jashtë e brenda nesh...

Tiranë, 15 mars 1989