Çfarë jemi në Greqi: Qytetarë apo mysafirë?!...

Çfarë jemi në Greqi: Qytetarë apo mysafirë?!...

Ardi Stefa

Përpara disa ditësh më ndali në rrugë kryetari i një shoqate e përfaqësues i disa të tjerave dhe, filloi të protestonte ndaj tezave që kisha ngritur në shkrimin e numrit të kaluar në gazetë. Pas disa pak minutash debati me kryetarin, i cili mburrej me mungesën e shkollimit të tij, sepse gjithë jetën ishte “klasë punëtorë”, kuptova se kur bën shkrime për njerëzit e ekuilibruar e të mençur, rrezikon të quhesh tradhtar e bukëshkelës nga injorantët. Nga ata që nuk e kuptojnë se patriotët e intelektualët e vërtetë janë ata që janë kritizerët më të rreptë të atdheut, vetvetes e atyre që i rrethojnë.
Gjithçka nisi me një pyetje që shtroja në shkrimin e mëparshëm: Çfarë ndiheni: Shqiptarë apo grekë?
Sipas kryetarit patriot një pyetje e tillë as që duhet shtruar, pasi ne jemi shqiptarë dhe këtë s’e luan as topi! Bile për të mbrojtur idenditetin kombëtar kryetari, i cili kishte kthyer disa gota, më la përshtypjen se si Selam Musai ishte gati që t’i vinte gjoksin topit!
Nuk kam gjë as kundër këmbënguljes për ruajtjen e idenditetit, (bile jam njëri nga ata që ka shumë vite në Greqi, që flet e shkruan publikisht e jo kafeneve për Shqipërinë e shqiptarët, për vuajtjet, shtypjet e të drejtat e tyre) e as kundër topave, qofshin këta edhe të Selam Musait.
Veçse kam një gjë për të theksuar!
Nuk janë të paktë ata emigrantë normalë shqiptarë që megjithëse “vuajnë” në Greqi, kur shkojnë në Shqipëri, nuk flasin keq për vendin që kanë zgjedhur për të jetuar dhe anasjelltas, kur janë në Greqi nuk flasin keq për Shqipërinë ku u lindën e u shkolluan. Kjo gjë sjell reagime në të dy anët e kufirit: Në Shqipëri i shohin si anormalë dhe tradhtarë, ndërsa në Greqi ose u kërkojnë që të zgjedhin se çfarë janë (shqiptarë ose grekë) ose u pështyjnë në fytyrë shprehjen aq të përhapur vitet e fundit: Grek nuk do të bëhesh kurrë, o shqiptar!
Në të dy rastet përfundimi është i njëjtë: O me ne, o kundër nesh! Rrugë të mesme nuk ka!
Thua se jemi në luftë. Thua se Lufërat ballkanike ende s’kanë përfunduar!
Por, zoti kryetar, jam i bindur se ka edhe një rrugë të mesme, e cila është më e drejta. Secili prej nesh flet e deklarohet ashtu siç e ndien, flet e mbron idenditetin apo idenditetet individuale që ka zgjedhur. Pasi secili duhet të marrë përsipër përgjegjësinë e përzgjedhjes së tij në rast se nuk dëshiron të jetojë nën diktaturën e mentaliteteve të tejkaluara nga koha, të mentaliteteve të urrejtjes e së kaluarës...
Sepse, zoti kryetar, secili prej nesh duhet që të vendosë se çfarë është në Greqi: Qytetar apo mysafir?
Në rast se do të zgjedhë qytetarinë atëhere duhet të çlirohet nga komplekset, pasi fjala qytetar pëmbledh në brendësi edhe kuptimin e të qenit i përhershëm, i barabartë, me të drejta.
Në rast se do të zgjedhë të qenit mysafir, atëherë më vjen keq, por përjetësisht do të ngelet i përkohshëm, as andej e as këtej.
Nuk e di nëse kryetarin e sqarova atë pasdite të hëne, por përfundimi ishte ky: Ekzistojnë tre kategori emigrantësh:
Ata që do të ngelen me një atdhe: atë nga e cila erdhën. (Këtu përfshihen ata që e kanë ndier dhe e ndiejnë veten të lidhur me atdheun që lanë pas, me rrugët e gurët. Këta janë prindërit tanë që edhe gjuhën s’e kanë mësuar, edhe punë s’kanë, edhe vendi ku lindën i thërret më fuqishëm se të tjerët.)
Ata, të cilët do të kenë dy: atdheun nga erdhën dhe vendin që zgjodhën për të jetuar vetë e me fëmijtë e tyre. (Këtu bëjnë pjesë ata që dashur padashur u integruan ose po integrohen. Blenë një shtëpi, një makinë, kanë punë, fëmijtë u shkolluan e krijuan familje mikse me vendasit...Ata që tashmë kanë filluar ta shijojnë jetën).
Ata, dhe këtu përfshihen emigratët e brezit të tretë, fëmijtë tanë, nipërit e mi, etj, të cilët do të kenë vetëm një atdhe, vendin ku u rritën. Vendin, të cilin dikur prindërit e tyre e zgjodhën për të emigruar. Në rastin tonë Greqinë.
Kjo është historia botërore e emigracionit për shekuj me radhë.
Të gjithë ata që thonë të kundërtën s’e kanë idenë se ç’do të thotë emigracion, dhe akoma vazhdojnë me një trajtim folkloristik të nocionit dhe të thelbit të emigracionit, identitetit kombëtar e të patriotizmit.